nIEUWS

Wetgeving komt, maar niet altijd op tijd 

Er is één ding dat we zeker weten: in de EU gaan de regels voor verpakkingen de komende jaren flink veranderen. De PPWR legt vanaf 2030 eisen op voor gerecycled content en recyclebaar ontwerp. En in 2040 gaat die lat verder omhoog. Dat zijn harde afspraken. 

Maar daarbuiten? Dan wordt het lastiger. De mislukte VN-top laat zien hoe moeilijk het is om wereldwijd overeenstemming te krijgen. Ondertussen groeit de economie, vooral buiten Europa, en neemt de vraag naar verpakkingen alleen maar toe. Meer mensen, meer welvaart, meer producten… en dus meer verpakkingen. 

Dat maakt de uitdaging groter, niet kleiner. We zien hoe in verpakkingsland mondiale groei de materiaalstromen krapper maakt. Want waar meer wordt gevraagd, stijgt ook de druk op grondstoffen en recyclaat. 

Schaarste wacht niet tot 2030 

Voor sommige materialen is die schaarste er nu al. Food-grade rPET is een goed voorbeeld: de vraag is structureel groter dan het aanbod. Wie te laat in de rij gaat staan, krijgt ofwel mindere kwaliteit, of betaalt een veel hogere prijs. 

En het gaat niet alleen om PET. Ook PP en HDPE van goede, consistente kwaliteit zijn in opmars. Vooral voor toepassingen waar voedselveiligheid, geur en kleur cruciaal zijn. Als je wacht tot 2029 omdat je ‘dan toch pas aan de PPWR moet voldoen’, kan het zomaar zijn dat wat je wil niet meer te krijgen is. Omdat anderen je voor waren. En als er nog een restje over is, ben je dan bereid om de hoofdprijs te betalen? 

Daarom zeg ik vaak tegen klanten: ga nu al met recyclers en leveranciers aan tafel. Ontwikkel samen, test samen. Zorg dat je over een paar jaar niet afhankelijk bent van wat er toevallig nog over is. 

De kosten van wachten 

We denken soms dat verduurzamen alleen maar geld kost. Maar de praktijk laat zien dat het tegenovergestelde waar kan zijn. Bedrijven die vroeg overstappen op recyclebare ontwerpen en gerecycled materiaal, besparen later op herontwerpkosten, lijnombouw en moeilijker te verkrijgen materialen. 

Daarnaast spelen ook EPR-tarieven (verpakkingsheffing) mee. Hoe minder recyclebaar je verpakking, hoe hoger de rekening. Ontwerpen volgens Design-for-Recycling-richtlijnen kan zowaar een businessmodel worden. 

Wat ontwerp nu al kan doen 

Ik zie steeds vaker dat het grootste deel van de milieu-impact al wordt bepaald in de ontwerpfase. Dat is ook het moment waarop je kosten, materiaalstromen en verwerkingsopties beïnvloedt. 

En praktijkvoorbeelden van stappen die we nu al met merken zetten, zijn er in overvloed: we kiezen voor monomateriaal in plaats van combinaties die niet uit elkaar te halen zijn. We maken etiketten en sleeves makkelijker verwijderbaar. We reduceren materiaal. We standaardiseren doppen en pompen. Het klinkt soms klein, maar al die keuzes bij elkaar maken het verschil tussen een verpakking die in de recyclingstroom belandt of op de afvalberg. 

Grotere context, kleinere stappen 

Maar ik zie ook de enorme complexiteit van het systeem: mondiale groei, geopolitieke belangen, trage onderhandelingen. Hoe groter de schaal, hoe trager het proces. 

Juist daarom is er binnen merken en bij producenten de grootste snelheid te halen. Je hoeft niet te wachten tot de VN of een wetgever een knop omzet. Je kunt nu al kiezen voor materialen en ontwerpen die langer meegaan, beter te verwerken zijn en passen in de wereld die we wél willen. 

En ja, dat vraagt soms om keuzes die op korte termijn wat ingewikkelder zijn. Maar op lange termijn leveren ze niet alleen milieuvoordeel op, maar ook strategisch voordeel. Zeker in markten waar eisen sneller veranderen dan je supply chain. 

Een uitnodiging 

Dus: moet je wachten op regels die misschien te laat komen? Ik denk dat het beter is om nu te beginnen met wat je straks sowieso moet doen. Omdat je daarmee schaarste vóór bent, je ontwerp toekomstbestendig maakt en jezelf tijd geeft om te leren en verbeteren. 

Begin klein, maar begin. Want vijf voor twaalf is voor producenten vaak al te laat. 

Afbeelding gegenereerd met behulp van AI.